Osmancık- Tarık Buğra

[Osman]

ROMANIN ÖZETİ:
Osman Gazi Hân ölüm döşeğinde; Allah’tan mehil istiyor Bursa’nın fetih müjdesini alabilmek için. O tâ bahardan badem ağaçlarının çiçeğe durduğu günden seçmiştir ölümü: “Oğul ben öldüğüm vakit beni Bursa’da şu gümüşlü kubbenin altına koy!” Osman gazi’nin oğlu Orhan Beğ’ e vasiyetidir bu.
Bu O’nun soy sop ülküsü yaptığı rüyasının gerçekleşmesi demektir. Ancak o zaman gülümseyerek “hoş geldin hoşnutluk getirdin” diyebilecektir ölüme.
Son göçe tek başına çıkılan yolculuğa hazırlanan Osman Gazi Hân şimdi hayatı boyunca dinlediklerini gördüklerini deliliklerini durulup arınışını büyük yörüngeye oturuşunu; yerleri halleri kişileri ve büyük ülküsünün adım adım gerçekleşmesini hatırlamamaktadır. O şimdi Uludağ’dan da büyük bir hatıralar dağıdır:
Osmancık’ın çocukluğu herhangi bir çocukluktan farksızdır. Gençliği de öyle… Ele avuca sığmaz; nerede çalgı orada kalgı günleri. Gücünün kuvvetinin sahibi değildir; aksine gücü kuvveti onun sahibidir. Kılıçta ve yayda üstünleştikçe değil meydan okumaya bir yan bakışa bile katlanamaz olur. Gururu için yaşamaktadır.
Babası Ertuğrul Beğ bir müddet Osmancık’ı takip eder öğütler verir. Fakat sonradan onu kendi haline bırakır. Öteki oğlu Gündüz Beğ’ e önem vermeğe başlar. Osmancık ağasını kıskanacak yerde rahatlamış ve mutlu olmuştur. Azâd edilmiş sayar kendini ve keyfince yaşamaya başlar. Tâ ki Şeyh Ede Balı ile tanışıncaya kadar.
Domaniç temmuzlarından birinde Sivrikaya’ da Osmancık Ede Balı ile karşılaşır. Gökte ay ve yıldızlar… Osmancık yıldızlara bakarak “dünya ne kadar büyük!” diyor. Osmancık’ı gizliden gizliye takip eden Ede Balı: Dünya’yı bize büyük gösteren bizim küçüklüğümüz oğul! Hırsımız sabırsızlığımız bencilliğimiz. Önce bu yüzden küçülüyor sonra da Dünya’yı çok büyük görüyoruz der ve ilave eder: dünya bir ömür için bir TEK İNSAN için büyüktür. Bir soy için değil; bir soyun benimseyeceği bir soya benimsetilecek bir amaç bir inanç bir ülkü için değil!
Osmancık’ın kafası ve ruhu altüst olmuştur. Öfkelenir Ede Balı’ ya saygıda kusur eder. Ertuğrul Gazi oğluna “Ede Balı’ ya sakın karşı gelme; bana karşı gel ona gelme. Ede Balı soyumuzun ışığıdır” diye tembih eder.
Osmancık Ede Balı’nın tekkesine gittiği bir gün Malhun Hâtun’u görür ve ona âşık olur. Töresince istetir. Ede Balı kızını vermez: Halleri müsavi değil diye…
Bundan sonra Osmancık için değişim ve arayış dönemi başlar.
Yine tekkeye misafir olduğu bir gün rüyasında Ede Balı’nın göğsünden çıkan bir ayın kendi göğsüne girdiğini sonra bir çınar ağacı şeklinde dünyaya dal budak saldığını görür. Dört yana rahmet ve nur yağdıran bir çınar ağacıdır. Rüyanın tabirine göre bu ay Malhun Hâtun bu çınar ağacı ise Osmancık’ın kuracağı devlettir.
Osmancık artık değişmektedir. Kılıcını yayını topuzunu kendisi için değil soyu sopu için soyunun amacı için kullanmaktadır. Sonunda Ede Balı kızını Osmancık’a verir. Sade bir törenle evlenirler. Osmancık artık yaşlanmış ola babası Ertuğrul Gazi’nin yerine beğ seçilir.
Osman Beğ ilk iş olarak civardaki Türk boylarını birleştirir. Kendi buyruğunda ve hepsinin rızalarını alarak… Domaniç ve civarı dar gelmeye başlamıştır. Her gün yeni topraklar alınır kaleler düşürülür yeni gelenler tâ Orta Asya’dan ve daha yakın yerlerden gelenler bu topraklara yerleştirilir. Savaş akın ganimetin paylaşılması yerleşme biçimi doğumlar evlenmeler dostluk ve düşmanlıklar her şey bir düzene bağlanmıştır. Herkes nefsini ve bencilliğini yok etmiştir; başkalarını soylarının geleceğini düşünmektedirler.
Pazar yerlerinin emniyeti sağlanmıştır. Yöredeki herkes ( Rumlar dahil; Osman Beğ’ e tâbi olan herkes ) hayatından ırzından malından emindir.
Bu günlerde Osman Beğ’ in anası Cankız ardından da 90 yaşındaki Ertuğrul Gazi vefat ederler. Orhan dünyaya gelir.
Bütün bu olup bitenler sırasında Osman Beğ’ in önemli meselelerinden birisi amcası Dündar Beğ’ dir. Dündar Beğ ağabeyi Ertuğrul Gazi’den sonra beğliğin kendisinin hakkı olduğunu düşünüyor Osman Beğ’ i kıskanıyor ve bozgunculuk ediyordu. Osman Beğ saygısını bir an bile ihmal etmeden amcasını uyarıyordu. Hatta bir gün Dündar Beğ’ e:
Elin öperim amuca dizin öperim amuca. De ki davarın güdeyim odunun kırayım amuca. Amma ko ki beğliğime eller taş atsın ki beğliğimi korumam zor olmasın. Ben bunda akıl isterim rey isterim ışık isterim.Yanılırsam doğruyu isterim. Ben bunda takaza istemem dokunç istemem kakınç istemem demiştir. Dündar Beğ aldırmaz bildiğince devam eder. Düşman üstüne ılgar eden savaşçıları geri çağırır. Osman Beğ bir yay darbesiyle amcası Dündar Beğ’ i düşürür.
Osman Beğ’ in ikinci oğlu Alaeddin dünyaya gelir. Mihail Kosses Müslüman olur. Töreye bağlılık şuuru zayıfa yardım fazileti din uğrunda göz kırpmadan ölüme gitme heyecanı Mihail’ i Abdullah yapmıştır.
İnegöl Yarhisar Aydos Bilecik İznik kaleleri alınır.
Zaman geçip gitmektedir; Osman Beğ’ e rağmen… Alaeddin bile at bitmektedir artık. Orhan Beğ Yarhisar tekfürünün kızı Holofira ile evlenir. Holofira’nın rızası arzusu isteği ve aşkı ile… Osman Beğ gelininin adını Nilüfer olarak değiştirir. Müslüman olan Nilüfer Osman Beğ’ e torunlar Orhan Beğ’ e oğullar verecektir; Murad’ ı verecektir…
Selçuklu Sultanı bir fermanla Osman Beğ’ in hanlığını tebasına duyurur. Artık Cuma namazlarında hutbe Osman Han adına okunmaktadır.
Şeyh Ede Balı rahmet-i rahmân’a kavuşur.
Orhan yavaş yavaş pişmekte olgunlaşmaktadır. Hem gazada hem yönetimde. Osman Gazi Hân’ın etrafı boşalıyor. Baba dostları yola beraber çıktığı yoldaşları birer birer âhirete intikal ediyorlar. Malhun Hâtun da vefat ediyor.
Osman Gazi Hân hasta yatağında iki aydır yatmaktadır. Kulakları nal seslerinde Bursa’nın fetih müjdesini bekliyor. Derken müjdelerin hası nal sesleri… Sungur dışarı fırlıyor ve göz açıp kapayıncaya kadar da geri dönüyor. Nefes nefesedir: Gözün aydın Hânım! Bursa bizimdir!
Osmancık Osman Beğ Osman gazi Hân; babası Ertuğrul Gazi’ye şeyhi ve kayınpederi Ede Balı’ ya kendinden önce giden baba dostlarına yoldaşlarına ve Zümrüdü Ankası Malhun Hâtun’a mülâki olmak için gözlerini yumuyor. Mesut ve huzurlu…
ÂLAMLERİMİZDEN SEFER EYLER OSMAN GAZİ HÂN; BİR GARİP YOLCU GİBİ…